Het expressionisme

Het expressionisme is een zeer brede en invloedrijke kunststroming die begin 20ste eeuw Europa overnam. De stijl was een opvolger en tegenhanger van het impressionisme. Het impressionisme was revolutionair voor zijn tijd – eind 19de eeuw – omdat het niet langer een hyperrealistische schilderstijl nastreefde, maar slechts een impressie van het geobserveerde wilde weergeven. Een reëel beeld dus, maar weergegeven op een manier die toch vooral het specifieke licht en gevoel van een moment wilde delen in plaats van een absoluut beeld.

Het expressionisme ging met die notie nog een stap verder, en zocht naar een manier om een pure emotionele staat weer te geven. Weg objectief beeld en observatie dus: expressionisten wilden alleen maar uitdrukken wat onzichtbaar was, namelijk wat zich diep in hun ziel afspeelde. Schilderijen werden daardoor een stuk abstracter en hielden zich helemaal niet meer aan de klassieke regels: felle kleuren waren in trek om de hevigste emoties goed weer te geven. Meestal was het gevoelsleven van de expressionisten niet rooskleurig: de meeste werken drukken een gevoel van angst, boosheid of paniek uit.

Onze eigen Vincent Van Gogh wordt weleens de vader van het expressionisme genoemd. Hoewel hij een voorloper was van de stroming en niet in de 20ste eeuw leefde, vertoonde zijn kunst reeds trekken van de latere expressionistische stijl. Van Gogh staat er immers ook om bekend dat hij een gekwelde ziel was, en zichzelf met zijn kunst kalmeerde.

Expressionisme beperkte zich niet tot de schilderkunst, maar verspreidde zich wijd en zijd, met een belangrijke tak in de literatuur, de architectuur, de muziek en de dans. Belangrijke namen in het expressionisme zijn Edvard Munch, Francis Bacon, Schiele, Kandinsky, Klee, Chagall en Freud.

2018-01-24